Bugünkü dersimizde Topluluk Sayıları üzerinde duracağız. Rusça’da Topluluk Sayıları, ‘ско́лько?’ [skól’ka] (‘kaç?’) sorusuna yanıt verir, varlıkların topluluk, grup halindeyken sayısını bildirir.
İlk olarak Rusça’da en çok kullanılan Topluluk Sayılarına bakın:
дво́е [dvóyi] – iki
тро́е [tróyi] – üç
че́тверо [çétvira] – dört
пя́теро [p’átira] – beş
ше́стеро [şéstira] – altı
се́меро [sémira] – yedi
Topluluk Sayıları cümlede İsimlerle veya İsim olmadan kullanılır.
1. Topluluk Sayılarının İsimlerle kullanışları
Topluluk Sayıları şu isimlerle kullanılır:
— canlı varlıkları belirten Eril Cinsteki İsimlerle (bu anlamda Miktar Sayıları da kullanılabilir):
дво́е друзе́й = два дру́га – iki arkadaş
тро́е бра́тьев = три бра́та – üç kardeş
че́тверо мужчи́н = четы́ре мужчи́ны – dört erkek
— sürekli çoğul olarak kullanılan İsimlerle:
пя́теро су́ток (су́тки) – beş gün
2. Topluluk Sayılarının İsim olmadan kullanışı
Дво́е жда́ли в кори́доре. – Koridorda iki (kişi) bekliyordu.
Ayrıca, Rusça’da gündelik konuşmalarda Topluluk Sayılarının Şahıs Zamirlerle kullanışlarına sık sık rastlanır:
Ско́лько вас? – Нас тро́е. – Kaç kişisiniz? – Üç kişiyiz.
Вас дво́е? – Нет, нас пя́теро. – İki kişi misiniz? – Hayır, beş kişiyiz.
3. Topluluk Sayılarının Çekimleri:
Dikkat edin! Topluluk Sayılarından sonra İsim varsa İsmin –İn Halindeki Çoğul şekli kullanılır. Lütfen, aşağıdaki tablolara bakın.
| Yalın Hal | дво́е [dvóyi] | тро́е [tróyi] | че́тверо [çétvira] | студе́нтов [studéntaf] |
| -In Hali | двои́х [dvaíh] | трои́х [traíh] | четверы́х [çitvirı́h] | студе́нтов [studéntaf] |
| -E Hali | двои́м [dvaím] | трои́м [traím] | четверы́м [çitvirı́m] | студе́нтам [studéntam] |
| -İ Hali | двои́х [dvaíh] | трои́х [traíh] | четверы́х [çitvirı́h] | студе́нтов [studéntaf] |
| İle Hali | двои́ми[dvaími] | трои́ми[traími] | четверы́ми[çitvirı́mi] | студе́нтами[studéntami] |
| -DE Hali | двои́х [dvaíh] | трои́х [traíh] | четверы́х [çitvirı́h] | студе́нтах [studéntah] |
Şunları ezberlemeye çalışın:
Се́меро одного́ не ждут – Yedi kişi bir kişiyi bekleyemez (Bir insan için birçok insan bekletilemez) (Rus atasözü).
Рабо́тать/есть за пятеры́х – Beş kişi yerine çalışmak/yemek (Çok çalışmak/yemek anlamında).
Lütfen, örneklere bakın:
1.
— Вчера́ мы ходи́ли в кино́. – Dün sinemaya gittik.
— Ско́лько вас бы́ло? – Kaç kişiydiniz?
— Че́тверо. – Dört (kişiydik).
2.
— На ско́лько су́ток они́ зарезерви́ровали но́мер? – Odayı kaç gün için ayırttılar?
— На тро́е су́ток. – Üç gün için.
3.
— Здра́вствуйте, добро́ пожа́ловать в наш рестора́н. Ско́лько вас бу́дет? – Merhaba, restoranımıza hoş geldiniz. Kaç kişi olacaksınız?
— Дво́е. – İki kişi.
4.
— Пока́ сотру́дники в о́тпуске, Та́ня рабо́тает за трои́х. – Çalışanlar izinliyken Tatyana üç kişi yerine (=çok) çalışır.
5.
— Что с тобо́й? Ты на́чал есть за пятеры́х! – Neyin var? Beş kişilik (=çok) yemeye başladın.
Bir sonraki derste görüşmek dileğiyle…
Kaynak: Sputnik