Bugünkü dersimizde Rusça’da mutfak araç gereçleri inceleyeceğiz, mutfak eşyalarını içeren ve Rusların gündelik konuşmalarında kullanılan bazı deyimler üzerinde duracağız.
İlk olarak Rusça’da en çok kullanılan mutfak araç gereçlerini sıralayalım:
— yemekleri yemek için şunları kullanırız:
ви́лка [vílka] çatal
ло́жка [lóşka] kaşık
десе́ртная ло́жка [disértnaya lóşka] tatlı kaşığı (Türkiye’deki tatlı kaşığından biraz büyük)
нож [noş] bıçak
таре́лка [tarélka] tabak
ча́йная ло́жка [çáynaya lóşka] çay kaşığı (Türkiye’de tatlı kaşığı olarak bilinir)
блю́дце [blyútse] bardak altı
ми́ска [míska] kase
— içecekleri içmek için şunlar kullanılır:
стака́н [stakán] bardak
ча́шка [çáşka] fincan
бока́л [bakál] kadeh
кру́жка [krúşka] fincan
кувши́н [kufşı́n] sürahi
— yemekleri pişirmek için gerekli olanlar:
дуршла́г [durşlák] süzgeç
кастрю́ля [kastryúlya] tencere
разде́лочная доска́ [razdélaçnaya daská] doğrama tahtası
си́то [síta] elek
ска́лка [skálka] oklava
сковоро́дка [skavarótka] tava
тёрка [tyórka] rende
— ürünleri şunlarda tutarız:
маслёнка [maslyónka] tereyağı kabı
пе́речница [périçnitsa] biberlik
са́харница [sáharnitsa] şekerlik
соло́нка [salónka] tuzluk
хле́бница [hlébnıtsa] ekmek kabı
— diğer araç gereçler:
открыва́лка [otkrıválka] açacak
подно́с [padnós] tepsi
прихва́тка [prihvátka] tutaç, tutacak
салфе́тка [salfétka] peçete
штопор [ştópar] tirbüşon
гу́бка для мытья́ посу́ды [gupka dlya mıtya pasudı] bulaşık süngeri
Şimdi de mutfakta kullanılan beyaz eşya ve teknik araçlar listesine bakın:
бле́ндер [bléndır] blender
ми́ксер [míksir] mikser
вы́тяжка [vı́tişka] davlumbaz
духово́й шкаф = духо́вка [duhavóy şkaf = duhófka] fırın
плита́ [plitá] ocak
ча́йник [çáynik] çaydanlık
электри́ческий ча́йник [eliktríçiskiy çáynik] kettle, elektrikli çaydanlık
зава́рочный ча́йник [zaváraçnıy çáynik] demlik
кофева́рка [kafivárka] kahve makinesi
кофемо́лка [kafimólka] kahve değirmeni
микроволно́вая печь = микроволно́вка [mikravalnóvaya peç’ = mikravalnófka] mikrodalga fırın
мультива́рка [multivárka] multi pişirici
скорова́рка [skaravárka] düdüklü tencere
парова́рка [paravárka] buharlı pişirici
ку́хонные весы́ [kúhonıyi visı́] mutfak tartısı
мясору́бка [misarúpka] kıyma makinesi
посудомо́ечная маши́на = посудомо́йка [pasudamóiçnaya maşına = pasudamóyka] bulaşık makinesi
соковыжима́лка [sokavıjımálka] meyve suyu sıkacağı
то́стер [tóstır] toster
холоди́льник [haladíl’nik] buzdolabı
морози́лка [marazílka] buzluk
Son olarak renk isimlerini içeren birkaç Rusça deyim üzerinde duralım.
На блю́дечке с голубо́й каёмочкой [na blyúdiçki s galubóy kayómaçkay] (получи́ть/преподнести́) – Mavi kenarlı bardak altı ile almak/vermek (hiç beklemeden bir şeyi en güzel şartlarda almak; karşılık beklemeden vermek).
Не в свое́й таре́лке [ni fsvayéy tarélki] – Kendi tabağında değil (her zamanki gibi olmamak, mevcut durumda kendini rahat hissetmemek).
По́лная ча́ша [pólnaya çáşa] – Dolu fincan, dolu bardak (bolluk içinde olmanın ve problemsiz hayatın sembolü)
Lütfen, örneklere bakın:
1.
— Како́й же он стра́нный! Мы ему́ преподнесли́ всё на блю́дечке с голубо́й каёмочкой, а он не воспо́льзовался э́той возмо́жностью! – Ne tuhaf biri! Ona her şeyi (teklifi) en uygun şartlarıyla sunduk, o da bu fırsatı kaçırdı!
2.
— Их дом – по́лная ча́ша! Живу́т не зна́я бед. – Onların evi dolu fincan (=bolluk içinde). Dert nedir bilmeden yaşıyorlar.
3.
— Что с тобо́й? Ты сего́дня всё вре́мя молчи́шь. – Neyin var? Bugün hep susuyorsun.
— Про́сто чу́вствую себя́ здесь не в свое́й таре́лке. – Burada sanki kendi tabağımda değilim (burada kendimi çok garip/yalnız/yabancı hissediyorum).
Bir sonraki derste görüşmek dileğiyle…
Kaynak: Sputnik