Bugünkü dersimizde Hareket Fiilleri ile kullanılan Edatlar üzerinde çalışmaya devam edeceğiz, ‘в’ ve ‘к’ Edatlarını inceleyeceğiz. Hatırlarsanız, Rusça’da edatlar, cümlenin içindeki sözcükleri birbirine bağlar.
Bugün üzerinde çalışacağımız edatlar, ‘куда?’ [kudá] (‘nereye’) ve ‘к кому?’ [kkamú] (‘kime?’) sorularına cevap veren isimlerle kullanılır. En tuhaf noktası ise, bu edatlar isimlerin farklı Hallerde kullanılmasını gerektirir.
I. Rusya’ya gidiyoruz. – Мы е́дем в Росси́ю.
Eğer cümlede ‘bir yere’ anlamını sağlamak istiyorsanız ‘в’ edatı ve ondan sonra gelen ismin —I Halini kullanmanız gerekir. İlk olarak isimlerin —İ Halindeki kulanışlarına bakın:
|
Eril cins -0 (takı almaz) |
Nötr cins Dişil cins —0 (takı almaz) |
Dişil cins -у/-ю |
|
в музе́й – müzeye
|
в кино́ – sinemaya | в Москву́ – Moskova’ya |
|
в университе́т – üniversiteye
|
в кафе́ – kafeye | в Евро́пу – Avrupa’ya |
|
в теа́тр – tiyatroya
|
в Росси́ю – Rusya’ya | |
|
в центр – merkeze
|
в Ту́рцию – Türkiye’ye |
Tabii, bu kural için istisnalar da bulunur. Rusça’da tarihi değişimlerden dolayı bazı kalıplaşmış anlamlarla karşılaşabilirsiniz (burada bir yer kastedildiği halde ‘в’ edatı değil ‘на’ edatı kullanılır). Lütfen, şunları ezberleyin:
идти́/е́хать домо́й – eve gitmek
идти́/е́хать на ро́дину – memleketime gitmek
идти́/е́хать на по́чту – postaneye gitmek
идти́/е́хать на ста́нцию – istasyona gitmek
идти́/е́хать на вокза́л – gara gitmek
II. Arkadaşımıza gidiyoruz. – Мы е́дем к на́шему дру́гу.
Eğer Rusça cümlede ‘bir kimseye’ (canlı varlık kastedildiğinde) söylemek gerekirse o zaman ‘к’ edatı ve ondan sonra ismin —E Hali kullanılır.
|
Eril cins — у/-ю |
Dişil cins — e |
Çoğul — ам/-ям |
|
к дру́гу – dostuma
|
к сестре́ – kız kardeşime | к друзья́м – arkadaşlarımıza |
|
к врачу́ – doktora
|
к А́нне – Anna’ya | к роди́телям – annebabama |
|
к прия́телю – arkadaşıma
|
к подру́ге – arkadaşıma | к студе́нтам – öğrencilere |
|
к Серге́ю – Sergey’e
|
Ayrıca, Şahıs Zamirlerinin –E Halindeki kullanışlarına bakın:
ко мне [kamn’é] — bana
к тебе́ [ktib’é] — sana
к нему́ [knimú] — ona (Eril)
к ней [kney] — ona (Dişil)
к нам [knam] — bize
к вам [kvam] — size
к ним [knim] — onlara
Sonuç olarak genel kurala bakın:
Eğer cümlede ‘bir yere’ anlamını sağlamak istiyorsanız ‘в’ edatı ve ondan sonra gelen ismin —I Halini kullanmanız gerekir.
Eğer ‘bir kimseye’ (canlı varlık) söylemek gerekirse o zaman ‘к’ edatı ve ondan sonra ismin —E Hali kullanılır.
bir yere – в:
в о́фис – ofise
в поликли́нику – polikliniğe
в кафе́ – kafeye
bir kimseye – к:
к врачу́ – doktora
к сестре́ – kız kardeşime
к друзья́м – arkadaşlarıma
Lütfen, örneklere bakın:
1.
— Вы пое́дете ле́том к роди́телям? – Yazın annebabanıza gidecek misiniz?
— Да, ле́том я пое́ду домо́й к роди́телям. – Evet, yazın eve (=memleketime) annebabama gideceğim.
2.
— Нам на́до пойти́ в больни́цу к на́шему прия́телю. – Hastaneye bir arkadaşımıza gitmemiz lazım.
3.
— Когда́ вы прие́дете к нам? – Bize ne zaman geleceksiniz?
4.
— Че́рез неде́лю я уезжа́ю в Москву́ к свое́й подру́ге. – Bir hafta sonra Moskova’ya bir arkadaşıma gidiyorum.
5.
— Я иду́ в университе́т к своему́ профессору. – Üniversiteye profesörüme gidiyorum.
6.
— Приходи́те сего́дня ко мне. – Bugün bana gelin.
Bir sonraki derste görüşmek dileğiyle…
Kaynak: Sputnik