Bugünkü dersimizde, Türkçe’deki ‘yıkamak’ fiilinin iki Rusça karşılığı üzerinde duracağız.
Bunlar, ‘мыть’ [mıt’] ve ‘стира́ть’ [stirát’] fiilleri. Ayrıca ‘чи́стить’ [çístit’] anlamı olan ‘temizlemek’ fiilini de inceleyeceğiz. Hangisini ne zaman kullanmanız gerektiğini öğrenmek için aşağıdaki derse bakın.
1) Rusça’da ‘мыть’ fiili, ‘su ile yıkamak’ veya ‘bez ile silmek’ karşılığında kullanılır. Bu fiilin anlamı oldukça geniş, onun için bazı ifadeleri ezberlemekte fayda var. Dikkat edin, ‘мыть’ fiilinin Tamamlanmış biçimine de sık sık rastlanır: ‘помы́ть’ [pamı́t’]:
мыть/помы́ть ру́ки – el yıkamak
мыть/помы́ть посу́ду – bulaşık yıkamak
мыть/помы́ть я́блоко – elma yıkamak
мыть/помы́ть го́лову – başını yıkamak
мыть/помы́ть лицо́ – yüzünü yıkamak
мыть/помы́ть о́вощи/фру́кты – sebze/meyve yıkamak
мыть/помы́ть полы́ – yer temizlemek, yer silmek
мыть/помы́ть о́кна – pencereleri silmek
2) Rusça ‘стира́ть’ fiili, ‘tekstil, kumaştan eşyaları yıkamak’ anlamında kullanılır. Dikkat edin, ‘стирать’ fiilinin Tamamlanmış biçimine de sık sık rastlanır: ‘постира́ть’ [pastirát’]:
стира́ть/постира́ть бельё – çamaşır yıkamak
стира́ть/постира́ть оде́жду – giysi yıkamak
стира́ть/постира́ть на рука́х – elle yıkamak
стира́ть/постира́ть в (стира́льной) маши́не – çamaşır makinesinde yıkamak
3) Rusça ‘чи́стить’ fiili, Türkçe’deki ‘temizlemek’, ‘fırça ile temizlemek’, ‘fırçalamak’ ve ‘sebze/meyve soymak’ anlamında kullanılır. ‘Чистить’ fiilinin Tamamlanmış biçimine de sık sık rastlanır: ‘почи́стить’ [paçístit’]:
чи́стить/почи́стить ковёр – halı temizlemek
чи́стить/почи́стить зу́бы – diş fırçalamak
чи́стить/почи́стить карто́фель – patates soymak
чи́стить/почи́стить апельси́н – portakal soymak
чи́стить/почи́стить о́бувь – ayakkabı temizlemek
Lütfen, örneklere bakın:
1.
— Мо́йте ру́ки пе́ред едо́й. – Yemekten önce elinizi yıkayın.
2.
— Почи́сти, пожа́луйста, ковёр, а я помо́ю пол. – Halıyı temizle, lütfen, ben de yerleri sileyim.
3.
— Серге́й не стира́ет костю́мы, он сдаёт их в химчи́стку. – Sergey, kostümlerini yıkamıyor, kuru temizlemeye veriyor.
4.
— Де́ти не лю́бят чи́стить зу́бы. – Çocuklar, diş fırçalamayı sevmez.
5.
— Я постира́ю э́ти перча́тки на рука́х. – Bu eldivenleri elde yıkarım.
6.
— По́вар снача́ла чи́стит карто́фель, а пото́м мо́ет и ва́рит его́. – Ahçı, önce patatesleri soyar, sonra da yıkar ve haşlar.
7.
— Ты почи́стил свои́ боти́нки? – Ayakkabını temizledin mi?
8.
— Я хочу́ помы́ть го́лову. – Başımı yıkamak istiyorum.
9.
— Мы всегда́ стира́ем де́тские ве́щи в стира́льной маши́не. – Çocuk eşyalarını her zaman çamaşır makinesinde yıkarız.
10.
— Снача́ла она́ мо́ет ру́ки, пото́м чи́стит зу́бы. – Önce elini yıkar, sonra dişlerini fırçalar.
Bir sonraki derste görüşmek dileğiyle…
Kaynak: Sputnik