Bugünkü dersimizde Rusça’da kibarlık belirten formülleri incelemeye devam ediyoruz.
Karşınızdaki kişiden bir şeyi kibarca istemek için ‘Не мог(ла́) бы ты…/Не могли́ бы вы…’ [Ne mog(lá) bı tı…/Ne maglí bı vı…] gramer kalıplarını kullanmanız gerekir. Bu kalıpların kibarca duyulması için ‘мочь’ fiilinin Geçmiş Zaman biçiminin yanında ‘бы’ edatı kullanılır. Bu kalıplardan sonra Mastar gelir.
I. Не мог(ла) бы ты … + Mastar? – Sen… (yap)abilir misin?
Eğer karşınızdaki kişi ile arkadaşsanız ve bu kişiden kibarca bir şey yapmasını rica etmek istiyorsanız, ‘Не мог(ла) бы ты’ formülünü kullanmalısınız. Burada dikkat edilecek nokta, karşınızdaki kişinin cinsiyeti. Eril için ‘Не мо́г бы ты…’ [ni mók bı tı…], Dişil için ise ‘Не могла́ бы ты’ [ni maglá bı tı…] ifadeleri uygundur. Lütfen, örneklere bakın:
Не мог бы ты нали́ть мне немно́го воды́? – Bana biraz su koyabilir (verebilir) misin? (Eril)
Не могла́ бы ты как мо́жно скоре́е отве́тить на мой вопро́с? – Benim soruma bir an önce cevap verebilir misin? (Dişil)
II. Не могли бы вы … + Mastar? – Siz… (yap)abilir misiniz? (Çoğul)
Eğer karşınızdaki kişiye resmi bir şekilde, resmi bir ortamda başvuruyorsanız, karşınızdaki kişiyi tanımıyorsanız veya karşınızda aynı anda birkaç kişi varsa ‘Не могли бы вы…’ [ni maglí bı vı…] ifadesini kullanmanız gerekecek. Lütfen, örneklere bakın:
Не могли́ бы вы повтори́ть? – Tekrar söyleyebilir misiniz?
Не могли́ бы вы мне помо́чь? – Bana yardımcı olabilir misiniz?
Şimdi örneklere bakın:
1.
— Я хочу́ разобра́ться в э́том вопро́се. Не мог бы ты мне немно́го помо́чь? – Bu konuyu anlamak istiyorum. Bana yardımcı olabilir misin? (Eril)
2.
— Не могла́ бы ты узна́ть для меня́ ко́е-что? – Benim için bir şey öğrenebilir misin? (Dişil)
3.
— Не могли́ бы вы показа́ть мне, где нахо́дится лифт? – Asansör nerede, bana gösterebilir misiniz?
Bu kibarlık formüllerin eşanlamlı formülleri var. Bunlar da gündelik konuşmalarda oldukça kibar söylenir ve karşılanır.
Eril:
Не мог бы ты принести́? = Принеси́, пожа́луйста.
Getirebilir misin? = Getirir misin, lütfen.
Dişil:
Не могла́ бы ты посмотре́ть? = Посмотри́, пожа́луйста.
Bakabilir misin? = Bakar mısın?
Çoğul:
Не могли́ бы вы разме́нять до́ллары? = Разменя́йте, пожа́луйста, до́ллары.
Dolar bozdurabilir misiniz? = Dolar bozdurur musunuz, lütfen.
Bir sonraki derste görüşmek dileğiyle…
Kaynak: Sputnik